بررسی صلاحیت دادگاه نظامی ایران

مقدمه                                                                                       
بخش نخست : سازمان قضایی ایران                                                     7
مقایسه بین دادگاه نظامی ایران باسایر کشورها از جمله هنداز دیدگاه آیت الله شاهرودی
وآیت الله محمد کاظم بهرامی رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح ایران.  

فصل اول: مراجع قضایی در حقوق ایران                                             11     

مبحث اول: تعریف صلاحیت وانواع آن                                                 12
مبحث دوم: مراجع عمومی و صلاحیت آنها                                            16 
مبحث سوم: مراجع اختصاصی و صلاحیت آنها                                        18


فصل دوم: معرفی دادگاه نظامی                                                         23
گفتاراول: قانون تعیین حدودصلاحیت دادسراها و دادگاه های نظامی                24                       
گفتار دوم: قانون تفسیر ماده3قانون تعیین حدودصلاحیت دادگاه های نظامی       25

مبحث اول: صلاحیت دادگاه نظامی                                                      26
مبحث دوم: بررسی مفهوم و ضابطه ئ جرم نظامی                                   31
مبحث سوم: مبنای تفکیک جرم نظامی از جرم عادی                                 33
گفتار نخست: منطق حاکم بر تفکیک جرم نظامی از جرایم عادی                   35
بند1: ضوابط حاکم برتفکیک جرم نظامی از جرایم عادی                             35
بند2: طرح برخی از ضوابطی که از سوی حقوق دانان مطرح شده است           37
گفتاردوم: بررسی انتقادی مقررات و رویه قضایی ایران درارتباط باجرم نظامی  39
بند1: مقررات رویه قضایی ایران بعد از انقلاب اسلامی                               40
بند2: بررسی و تبیین اصل 172 قانون اساسی                                        40
بند3: بررسی قوانین عادی و رویه قضایی                                             41

مبحث چهارم: استثناء برصلاحیت دادگاه نظامی                                       42                                

نتیجه گیری و نظر محقق                                                                 44                                                            


 مقدمه

شخص دارای نفعی که برای احقاق حق تضیع شده و یا شناساندن حق انکار شده ای مایل به

مراخعه به مراجع قضاوتی است، باید در درخواست رسیدگی به دعوا و تعقیب آن مقررات

قانونی را رعایت نماید. مهمترین دسته از مقرراتی که خواها ن باید در این خصوص رعایت

نماید، مقررات مربوط به صلاحیت مراجع است. در صورتی که رسیدگی به امری مطابق

مقررات قانونی ازمرجعی در خواست شده باشد، مرجع مزبور مکلف است، چنانچه در رسیدگی

به امر مطروحه صالح باشد و یا به عبارت دیگربه موجب قانون مآموررسیدگی به آن امر

باشد، نسبت به آن رسیدگی و صدور رای اقدام کند.

صلاحیت دادگاه در رسیدگی به امر بخصوص، در عین حال متضمن این معناست که مقنن آن

دادگاه را شایسته رسیدگی به امر مزبور و تمیز حق دار از بی حق و اعلام آن به موجب رای و

علی الاصول، دستور اجرای آن تشخیص داده است.

بنابراین صلاحیت از حیث مفهوم، عبارت ازتکلیف وحقی است که مراجع قضاوتی( قضایی یا

اداری) دررسیدگی به دعاوی، شکایات وامور بخصوص، به حکم قانون دارا می باشند.

پیش بینی مراجع قضاوتی و دامنه صلاحیت آنها در قانون ومنوط نمودن رسیدگی وصدور رای

مرجع قضاوتی به صلاحیت آن ونیز حق همه افراد در دسترسی به آنها بر دو اصل مهم
                                                        «1»
مساوات که در اصول 19و20ق.ا ایران آمده است وهچنین به لزوم قانونی بودن تشکیل و
                                                                                «2»
صلاحیت مراجع قضایی، مندرج در اصل 34،36،159ق.ا مبتنی است.

بنابراین هر مرجع قضایی در صورتی مکلف است به امری رسیدگی نماید که این امر به موجب

قانون در قلمرو صلاحیت آن قرار داده شده باشد.


ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- مردم ایران از هر قوم وقبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردارند ورنگ ونژاد وزبان سبب امتیاز نمیشود.«19»
 همه افراد ملت اعم از زن ومرد یکسان از حمایت قانون برخوردارند.«20 »
2- مرجع رسمی تظلمات و شکایات دادگستری است و تشکیل و تعیین حدود صلاحیت آن با قانون است.«159»
حکم به مجازات و اجرای آن باید تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون باشد.«36»
بخش نخست:
                    سازمان قضایی ایران

   بیان وضعیت کنونی دادگاه نظامی ایران به نقل از رئیس قوه قضاییه:

 آیت الله شاهرودی: نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران كه برگرفته از روح متعالی فقه اسلامی

است، امتیازات گرانسنگی دارد كه در نظام قضایی سایر كشورها به آن توجهی نشده است.

وی با بیان اینكه در مقایسه نظام قضایی ایران با سایر كشورها می توان به عظمت نظام قضایی

ایران و دقت تدوین كنندگان قانون اساسی پی برد، اظهارداشت: سازمان قضایی در سایر كشورها

زیرمجموعه قوه مجریه است امادر كشور ما با درایت خبرگان قانون اساسی جزو لایتجزی قوه

قضاییه قرارگرفته است.

رئیس قوه قضاییه در ادامه با گرامیداشت یاد و خاطره شهید بهشتی از وی به عنوان معمار

دستگاه قضایی نام برد و گفت: متاسفانه ما قدر و ارزش قانون اساسی خودمان را نمی دانیم در

حالی كه معتقدم صاحب نظران وحقوقدانان باید به دقتی عالمانه مبانی فقهی و حقوقی و سیاست

های نهفته در درون قانون اساسی را استخراج كرده و آن را به عنوان یك تجربه جدیدبه دنیا

ارایه دهند.

وی در ادامه افزود: جهان غرب و استكبار جهانی ادعای حقوق بشر دارنددر حالی كه اینها

شعارهای توخالی است و نظام هایشان دقیقا برخلاف اینشعارها حركت می كند اما ما واقعا حرف

های زیادی برای گفتن داریم كهیكی از این دستاوردها سازمان قضایی نیروهای مسلح است كه به

طوراختصاصی به جرایم نیروهای مسلح زیر نظر قوه قضاییه رسیدگی می كند.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به حضور دادستان های كشورهای اسلامی درهمایش دادستان های

اسلامی گفت: در این همایش واقعا مشخص شد كه كشورهای اسلامی چه عطشی نسبت به نظام

قضایی جمهوری اسلامی ایران دارند و چقدر در این نظام عظمت می بینند زیرا آنها واقعا

دستشان خالی است و خیلی از اصول دادرسی شان اسلامی نیست و ازاروپا كپی برداری شده.


رئیس قوه قضاییه گفت: معتقدم جهان اسلام و بلكه كل جهان دست نیاز به سوی جمهوری

اسلامی ایران به خصوص در مسایل قضایی دراز می كند ومعتقدم اگر این سیستم را مطرح كنیم

خیلی از كشورها خواهش می كنند كه این سیستم را دریافت نمایند.


مقایسه ئ بین دادگاه نظامی ایران با هند از دیدگاه حجت الاسلام

ومسلمین محمد کاظم بهرامی رئیس سازمان قضایی نیروهای