دانلود نماتد و بررسی آن در چغندر قند در فایل ورد (word)

توجه : به همراه پروژه یک فایل پاورپوینت دارای 58 اسلاید ارسال خواهد شد

چكیده :
نوسانات تولید متأثر از عوامل مختلفی از قبیل تغییرات اقلیمی ، آفات و بیماریها ، علفهای هرز و ... می باشد .
درمیان این عوامل ، نماتد چغندر قند علاوه بر دامنه گسترش بالا بعنوان یكی از مهمترین عوامل محدود كننده كاهش عملكرد در منطقه چناران می باشد .
متأسفانه تكنیكهایكنترل كه تا به حال مورد استفاده قرار گرفته اند، سازگاری و پایداری كافی در كاهش اثرات سوء نماتد چغندر در شرایط و فرهنگ كشاورزی منطقه به همراه نداشته اند.
یافتن ارقام مقاوم یكی از راههایی است كه هر چند تولید آن نیاز به زمان طولانی دارد ، لیكن دانشمندان اصلاح نبات مصمم به یافتن آن می باشند. دراین راستا شركت سوئدی نوارتیس نوید تولید رقم مقاوم به نماتد به نام نماكیل (Nemakill) را داد.
با هدف بررسی مقاومت رقم نماكیل به نماتد آزمایش در ده مزرعه كه دارای آلودگی بالایی بودند ، اجرا گردید . رقم ایرانی BR1 نیز به عنوان شاهد در قطعات دارای آلودگی بالا در مجاورت آن كشت گردید.
میانگین آلودگی اولیه در مزارعی كه رقم نماكیل كشت گردید  2326 تخم و لارو در یكصد گرم خاك بود. متوسط آلودگی اولیه مزارعی كه رقم BR1 كشت شده بودند نیز  1591 تخم و لارو در یكصد گرم خاك بود.
نتایج بررسیها حاكی از وجود نكات جالب توجه و امید بخش در مبارزه با نماتد چغندر است . جمعیت نهایی آلودگی در رقم نماكیل به  960 عدد تخم و لارو در یكصد گرم خاك كاهش یافت . در حالیكه جمعیت نهایی در رقم BR1 به  3953 تخم و لارو در یكصد گرم خاك افزایش یافته است .یعنی در رقم BR1 جمعیت تقریباً  48/2 برابر شده است . متوسط عملكرد ریشه  در رقم BR1 بابر  58/15 تن در هكتار و متوسط عیار آن 99/16 درصد بود.
متوسط عملكرد ریشه رقم نماكیل  08/19 تن در هكتار با متوسط عیار  76/17 بود. تجزیه كیفی خمیر ارقام چغندر نیز انجام گردید.
مقدار پتاسیم رقم نماكیل  8/5 و رقم BR1 برابر  97/4 میلی اكی والانت بود. مقدار سدیم رقم نماكیل  64/2 و رقم BR1 برابر  62/2 میلی اكی والانت گزارش شد.
مقدار ازت رقم نماكیل  69/3 و رقم BR1 معادل 16/4 میلی اكی والانت بود. راندمان شكر قابص استحصال (YIELD) در رقم BR1 برابر  41/8 درصد و در رقم نماكیل  94/82 درصد بود.
همچنین مقدار قند تلف شده در ملاس رقم نماكیل  03/3 و در رقم BR1 برابر  67/2 درصد بود. با توجه به اینكه متوسط آلودگی اولیه مزارع رقم نماكیل  19/46 درصد بیش از رقم BR1 بود، با این وجود عملكرد ریشه آن 46/22 درصد بیشتر از رقم BR1 بود. قند ناخالص آن 92/27 درصد بیش از رقم BR1 و در نهایت از نظر قند خالص تولیدی 26 درصد عملكرد بیتشری نسبت به رقم ایرانی BR1 تولید نمود.
در عین حال دلایل پائین بودن عملكرد در مزارع در ذیل آمده است :
1.    دریافت دیر بذر رقم نماكیل و در نتیجه تأخیر در كاشت مزارع به گونه ای كه اولین آبیاری مزارع به طور متوسط در اوایل خرداد انجام شده است .
2.    عدم توجه و دقت كافی كشاورزان در مزارع كشت شده با وجود توصیه و تأكیدهای مكرر به آنها .
با این حال در بین ده مزرعه كشت شده ، دو مزرعه كه دقت و رسیدگی مناسبی داشته اند، عملكرد نیز قابل قبول می باشد . نتایج این دو مزرعه در زیر آمده است :
ریشه با عیار 4/18 تولید نمود در حالیكه رقم نماكیل این مزرعه در آلودگی اولیه 2700 تخم و لارو در یكصد گرم خاك ، عملكرد ریشه  29/29 تن در هكتار با عیار  8/18 تولید نمود.
در مزرعه دیگری رقم ایرانی در آلودگی اولیه 530 تخم و لارو در یكصد گرم خاك كشت و در نهایت عملكرد ریشه  21/31 تن در هكتار با عیار  95/16 تولید نمود. در حالیكه دراین مزرعه رقم نماكیل كه در آلودگی اولیه  960 تخم و لارو در یكصد گرم خاك كشت شده بود عملكرد ریشه آن  51/43 تن در هكتار با عیار  12/19 درصد بود.
نتیجه این كه دراین دو مزرعه از نظر قند ناخالص بطور متوسط رقم نماكیل  14/39 درصد عملكرد بیشتری از رقم BR1 تولید نمود، با وجود اینكه آلودگی اولیه در مزارع رقم نماكیل  95/30 درصد بیشتر از BR1 بود.

نماتد چیست ؟
نماتدها كرمهای نخی شكل و رطوبت پسندی هستند كه می‌توانند در طیف زیستی وسیعی در اكثر مناطق جهان یافت شوند. نماتدها در آبهای شیرین، آبهای شور، خاك، مواد پوسیده، گیاهان، جانوران و انسان مشاهده می‌شوند.
تغذیه نماتدها به اشكال متعدد از زیستگاهشان صورت می گیرد. آنها روی باكتریها و قارچها درمواد آلی مرده زندگی می‌كنند، به صورت شكارچی از دیگر نماتدها نیز تغذیه كرده و در بدن بسیاری از جانوران تكامل یافته ( مانند كرمهای trichina ) و یا گیاهان به صورت انگل به سر می برند.
نماتدها در زیستگاهشان با پیچ و تاب خوردن جابجا می‌شوند. قبل از این نیز به اسم كرمهای زالویی نامگذاری شده‌اند. گونه های خسارت زا در گیاهان به طور متوسط یك میلی متر طول دارند. این گونه نماتدها دارای خرطوم دهانی ( استایلت ) هستند كه به وسیله آن سلولهای گیاهی را سوراخ می‌كنند و ضمن ترشح بزاق، جذب محتویات سلولی انجام می گیرد.
بیش از 15000 گونه نماتد شناسایی شده است كه حدود 3000 گونه با گیاهان زندگی می‌كنند و از این تعداد، حدود 100 گونه می‌توانند خسارات قابل توجهی در گیاهان زراعی ایجاد نمایند. نماتد مولد سیست چغندرقند ( Heterodera schachtii ) یكی از گونه هایی است كه از بیشترین اهمیت اقتصادی برخوردار است.
تاریخچه
مبداٌ، تاریخچه و پراكنش
برای اولین بار حدود 130 سال پیش از این، نماتد مولد سیست چغندرقند                                  ( H. schachtii) در آلمان به عنوان یك آفت شناسایی شد. در اواسط قرن نوزدهم میلادی، تولید چغندرقند در اروپا با یك روند افزایشی همراه بود و در همان زمان نیز بیماری چغندرقند در خاك شروع شد. خصوصاٌ آنكه در خاكهای تیره با پتانسیل بالا در منطقه ماگد بورگر بورد عملكرد چغندرقند به طور قابل ملاحظه ای كاهش یافت.
در سال 1859 پروفسور گیاهشناس بن، دكتر H. Schacht، عامل بیماری چغندرقند را شناسایی كرد :‌ كرمهای كوچكی متعلق به خانواده نماتدها كه انگل ریشه های چغندرقند می‌باشند. در سال 1871، A. Schmidt تحقیق كاملتری در مورد این آفت انجام داد و به افتخار كاشفش آن را Heterodera schachtii نامگذاری كرد. این نماتد از اهمیت اقتصادی در تاریخ برخوردار است. در قرن گذشته 24 كارخانه قند در آلمان به خاطر خسارت نماتدها كه كاهش عملكرد چغندرقند را در پی داشت، تعطیل شدند.
امروزه نماتد چغندرقند تقریباٌ در تمام اراضی اروپا كه كشت چغندرقند متمركز است، شناسایی شده است و اغلب به عنوان یك عامل محدود كننده عملكرد محسوب می‌شود. نماتد چغندرقند در سایر نقاط جهان از جمله آسیا، آمریكای شمالی و استرالیا نیز مشاهده شده است.
نشانه های بیماری
توصیف نماتد
خسارت نماتد چغندرقند بسیار شبیه به علایم آلودگی به ویروس بیماری ریزومانیا است (ریش دار شدن ریشه ها )، یعنی خسارت این نماتد به چغندرقند ممكن است با علایم خسارت ریزومانیا اشتباه گرفته شود. زیرا كه نماتد چغندرقند در تمام اراضی عمده چغندركاری مشاهده می‌شود و سطح اینها با اراضی آلوده به ریزومانیا یكسان می‌باشد ، بنابراین خطر اشتباه بین این دو بیماری وجود دارد.
خسارت زود هنگام این نماتد منجر به پژمردگی بوته های جوان چغندرقند می‌شود، بنابراین این مشخصه كلاسیك آلودگی از اوایل خردادماه به بعد در مزرعه مشاهده می‌گردد. دیگر نشانه مشخص آلودگی به نماتد چغندرقند، پژمردگی موضعی در اندامهای هوایی چغندرقند بخصوص در هوای بسیار گرم است.
در طی ساعات شب یا پس از بارندگی، بیشتر بوته ها بهبود می یابند. گیاهانی كه آلودگی شدیدتری دارند از رشد باز می مانند.  برگهای بیرونی زرد رنگ شده و در پایان می میرند. اندازه برگهای جدید نیز به طور واضحی كاهش می‌یابد.
علایم ویژه آلودگی در غده چغندرقند به این صورت است كه ریشه اصلی به شكل قابل توجهی كوتاه شده و تشكیل ریشه های جانبی نیز افزایش می‌یابد. زیرا چغندرقند برای جبران خسارت این نماتد ریشه های جانبی اش را توسعه داده و درنتیجه آن شكل تیپیك ریش دار شدن ریشه حاصل می‌شود.
علایمی كه تا اینجا توصیف شدند ممكن است مشابه آلودگی به ریزومانیا باشند، بنابراین تنها نشانه تشخیص آلودگی به این نماتد وجود جانورهای ماده سفید رنگی به اندازه ته سنجاق با سیست های قهوه ای رنگ بر روی ریشه ها می‌باشد. این ماده های سفید رنگ نماتد كه كمك بزرگی به تشخیص قطعی آلودگی می‌كنند، با چشم غیر مسلح نیز دیده می‌شوند.

زیست شناسی
•    جنبه های توسعه بیماری
این نماتد به صورت خفته در داخل یك سیست باقی می ماند. یك سیست حدوداٌ به اندازه ته سنجاق و محتوی 300 عدد تخم و لارو می‌باشد.  با كشت گیاهان میزبان، لاروهای زنده در داخل سیست فعال می‌شوند.

نماتود مولد سیست چغندر قند
Heterodera schachtii Schmidt
نماتود چغندر قند ابتدا در آلمان در سال 1859 توسط هرمان شاخت ( Herman Schacht) در مزارع چغندر كشف شده و بعداٌ در سال 1871 شمیدت ( Schmidt ) این انگل را به نام شاخت تحت عنوان Heterodera schachtii Schmidt نامگذاری كرد. در ایران این نماتود اولین بار در سال 1348 توسط اسماعیل پور از مزارع چغندرقند تربت حیدریه جمع آوری گردیده است. مناطق انتشار نماتود مزبور استان های خراسان، اصفهان، فارس، آذربایجان و كرمانشاه می‌باشد.  درمورد میزان خسارت نماتود چغندرقند مطالعاتی در استان خراسان به عمل آمده و در بیش از 80 درصد خاك اراضی چغندركاری خراسان نماتود وجود دارد و متوسط خسارت نماتود حدود 54 الی 5 درصد كل محصول سالیانه تخمین زده شده است. در اروپا مقدار كاهش قند تا 23 درصد نیز تعیین گردیده است. نماتود مزبور علاوه بر چغندر به بعضی از گیاهان زراعی نیز حمله می‌كند و در ایران انواع كلم، ترب، تربچه ،‌شلغم، شاهی و اسفناج نیز از میزبان های آن تعیین و شناخته شده است ( كلالی، فریور مهین، 1358، خیرخواه، 1352 ).

علائم بیماری
اولین نشانه های آلودگی در اوائل فصل تابستان و در هنگام تابش آفتاب به صورت پژمردگی برگ های بوته چغندر بروز می‌كند و در هنگام شب و در هوای خنك برگها مجدداٌ حالت عادی و شادابی خود را باز می یابند. شكل عمومی بوته توسری خورده و عقب افتاده و زرد كم رشد است. ریشه های كوچك و بدشكل و دارای ریشك های فرعی زیاده از حد و افشان است. روی ریشه های فرعی مبتلا، سیست ( Cyst ) های سفید رنگ به اندازه حدود یك میلیمتر با ته سنجاق با چشم عادی و غیر مسلح قابل رویت هستند. اولین سیست در خراسان در اواخر خرداد ماه مشاهده شده است. در مزرعه نشانه های آلودگی ابتدا به طور لكه ای ظاهر شده و لكه ها متدرجاٌ در اثر تكرار كاشت چغندر گسترش یافته و پس از چند سال تقریباٌ سطح مزرعه را فرا می‌گیرند. اگر به بوته هائی كه در داخل این لكه ها قرار دارند از نزدیك توجه كنیم علائم ظاهری كمبود غذایی را نشان می‌دهد. در شرائط آب و هوائی خراسان نشانه های بیماری در تیرماه و مردادماه ظاهر می‌شود. بوته های مبتلا به نماتود استعداد بیشتری در برابر حمله بیماری هادارند.

مشخصات نماتود
نماتود چغندر قند دارای دو شكل جنسی ماده و نر می‌باشد.  ماده های جوان و كامل به طور معمول لیموئی شكل و در ابتدای امر رنگ آنها سفید شیری است كه به آسانی و با چشم غیر مسلح روی ریشه گیاه میزبان دیده می‌شود و معمولاٌ بین 60 تا 80 میلیمتر طول و 40 تا 50 میلیمتر عرض آن می‌باشد.  رنگ سفید ماده های جوان پس از افتادن در خاك بدون گذراندن مرحله زرد تبدیل به قهوه ای می‌گردد و در این موقع به آنها سیست اطلاق می‌شود. هر سیست محتوی تعداد 5-300 تخم ( لاورسن یك داخل تخم است ) و لاروسن دوم می‌باشد  كه بسته به شرائط این تعداد متفاوت است. نماتود نر بر خلاف ماده كرمی شكل می‌باشد  و طول آن  بین 31 تا 61 میلیمتر واسپیر ( Spear ) آن گره دار و قوی است. طول اسپیر درنرها بین 25 تا 28 میكرون می‌باشد.  اندازه لاروهای سن دو یا لارو نوزاد كه به تازگی از تخم خارج شده متفاوت و بین 450550 میكرون است. تخم بشگه ای شكل، به طول 110 و عرض 43 میكرون می‌باشد. 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید